БЕРДИЕВА ЗУҲРА ШУКУРОВНА
БИОБИБЛИОГРАФИЯ
УДК 012:02(575.1)(092)Бердиева З. Ш.
ББК 91. 9:78
Б 83
Тузувчи: Матмурадова Малика Исаевна
Масъул муҳаррир: Сойибназар Давлатов
Бердиева Зуҳра Шукуровна : биобиблиография / Ўз.Р.ФА Фундаментал кутубхонаси; Тузувчи М.И.Матмурадова; Мас. муҳаррир С.Давлатов.–Тошкент: Наврўз, 2021. – 51 б.
Ушбу биобиблиографик кўрсаткич ажойиб инсон, кутубхонашунос ва библиограф, чуқур ақл–заковат ва ҳар тарафлама қизиқиш эгаси Зуҳрахон Шукуровна Бердиеванинг 65 йиллик таваллуди муносабати билан нашр этилмоқда. Кўрсаткич кутубхоначилик, ахборот–кутубхона муассасалари, библиография, унинг масалалари билан қизиқувчи талабаларга, илмий иш олиб борувчи ёшларимизга, ахборот–кутубхона йўналишларида дарс бераётган ўқитувчиларга мўлжалланган. Ундан шу йўналишда китоб тарғиботи билан шуғулланувчи кутубхоначилар ва библиографлар ҳам фойдаланишлари мумкин.
Тузувчидан
Ўзбек китобати, кутубхоначилик ва ахборот–кутубхона хизмати, библиография иши ривожида кўплаб олимларимиз муносиб ўрин эгаллаган. Ана шундай жонкуяр ва фидойи олимларимиздан бириЕ.К.Бетгер,М.П.Авшарова,О.Қосимова М.Носирова, доцентлар Ш.Шамсиев, М.Туропов, Х.Маматраимова–нинг мактабини кўрган, улар билан ҳамнафас ва ҳаммаслак бўлган, уларнинг ишини давом эттириб келаётган кутубхонашунос ва библиограф Зуҳра Бердиевадир.
Зуҳра Бердиева умрини кутубхоначилик ишини ташкил этиш, уларни шакллантириш ва йирик библиографиялар тузишга ҳамдаюқори малакали кадрлар тайёрлаш ва тарбиялаш каби савобли ишга бағишлади.
Зуҳра Бердиеванинг 65 йиллик юбилейи муносабати билан Фанлар Академияси Фундаментал кутубхонасининг илмий–услубиёт бўлими томонидан биобиблиографик кўрсаткич тайёрланди.
Кўрсаткичда шу кунгача шунга ўхшаш кўрсаткичларда бўлмаган бир тажриба қўлланилди. Бердиеванинг таржимаи ҳолини ўзи ёзиб берди, одатда бошқа бир муаллиф томонидан берилар эди. Сўнгра З.Бердиева ҳаёти ва ижодининг асосий саналари берилди. Унда ҳаётига ва фаолиятига оид саналар кўрсатилган.
Асосий қисми З.Бердиева асарларининг нашрлари библиографиясидан иборат.Унинг биринчи қисми З.Бердиева асарларининг алоҳида нашрлари хронологик тартибда ўзбек ва рус тилидаалифбо тартибида жойлаштирилди.Кейинги қисм эса асарларининг вақтли матбуот ва тўпламларидаги нашрларидир. Унда ҳам адабиётлар тилидан қатъий назар йиллар ичида алифбо тартибида жойлаштирилди. Ундан сўнгги бўлимча муҳаррирлик қилган,тақриз берган асарлари рўйҳатидир. Бунда манбаларни алифбо тартибида жойлаштириш усули қўлланилди.
Кейинги йирик бўлимдан З.Бердиеванинг ҳаёти ва ижодига оид адабиётларнинг библиографик маълумотлари жой олдиваалифбо тартибида жойлаштирилди. Шу тахлит кўрсаткичдан жами 209 та нашр ҳақидаги библиографик тавсиф жой олди. Кўрсаткичдан фойдаланишни осонлаштириш ва китобхонларга маълумот қидиришни қулайлаштириш мақсадида исмлар кўрсаткичи илова қилинди.
Биз Зуҳра Бердиевадан бундан кейин ҳам кўплаб асарлар кутиб қоламиз ва библиографик кўрсаткичнинг кейинги нашрларини бойитиб боришда омад, соғлик–саломатлик тилаб қоламиз.
Таржимаи ҳолим
1956 йилнинг 28 сентябрь санасида Сирдарё вилоятининг Гулистон туманида колхозчи Шукур ака хонадонида эгизак қизлар –биз–Фотима ва Зуҳра дунёга келди. Ҳар биримиз 2 килодан эканмиз. Буни кўриб, баъзилар яшаб кетишимизга ишониб– ишонмай қараган эканлар. Шулар қаторида амакимиз –Мирзомиддин Исоқулов ҳам бўлиб, улар бизга қарб туриб, шулар ҳам одам бўлармикан, дебди. Отамиз Шукур ака кўнгли бир оз оғриган бўлса–да, ака ҳали кўрасиз, бу қизлар катта бўлиб, сизни қаҳрамон қилишади, деган экан. Сўз оғиздан чиқиб, яхши ниятга айланиб, фаришталар омин деб, катта бўлиб, 4–синфдалигимиздан бошлаб амакимизнинг пахта далаларида ишлаб,ҳақиқатан ҳам улар Меҳнат қаҳрамони бўлдилар.
1963–1973 йиллар мобайнида Гулистон туманидаги 1–сонли ўрта мактабда таълим олдик, менга 1–синфда алифбони ўқитган Муҳаббат опа Абдуллаева жуда гўзал, овози майин, ўзлари мулойим, аммо ўта талабчан ва қаттиққўл эдилар. Кейинчалик иш сабаб Тошкентга кетиб, филология фанлари номзоди, Халқ таълими аълочиси сифатида Республика ўқитувчиларининг малакасини ошириш институтида ишладилар. Ҳозирги пайтда Тошкентда фарзандлари, неваралари қуршовида истиқомат қиладилар. Муҳаббат опамиз 2 –синфдалигимизда бизни бошқа ўқитувчига ташлаб кетдилар. Бу опамиз негадир бизга ёқмадими, ёки Муҳаббат опамизнинг ўрнига қабул қилолмадикми, дарсларига кирмай, қочиб юрдик. Отамга бу синфда ўқимайман, Фотиманинг синфига ўтаман, деб хархаша қила бошладим. Бизни жуда ўхшаш бўлганимиз сабабли ўқитувчилар ҳам адаштириб юрмасин деб, иккита синфга беришган экан. Отам мактаб директори Муҳаммаджон ака Ҳакимов билан гаплашдилар. Улар Абдурауф Қобилов билан маслаҳатлашиб, мени чақириб олиб, фақат беш баҳоларга ўқишим шартлигини айтиб, “Б” синфига ўтказишди. Фотима кўпроқ аниқ фанларга, мен эса тил, адабиёт, тарих фанларига қизиқар эдик. Фотима ҳатто географиядан хариталарни аниқ чизиб бера олар эди. Менга нисбатан оғир юкларни кўпроқ кўтарар, ўғил болалар қиладиган юмушларни ҳам бажариб кетаверар эди. Мен эса энг яхши кўрган ишларим–ҳовли супуриш, овқат пишириш, кир ювиш каби уй–рўзғор ишлари билан банд эдим. Отамиз 35 йил давомида астма касаллиги билан азоб чеккан эди. Шунинг учун оилада катта фарзандлар бўлганимиз учун ҳамма юмушларни, ҳатто ғишт қуйиш, ғишт териш, сувоқ, меваларни парвариш қилиш, мол–қўй боқиш, уларга қишга пичан ғамлаб қўйиш каби ишларни ўзимиз отамизни аяб бажарар эдик. 4–синфда ўқиган пайтимизданоқ онамиз–Робия опа билан пахта далаларида ишлаганмиз. Отамиз Бердиев Шукур ака ва онамиз Бердиева Робия опалар 12 фарзандни дунёга келтириб, 10 та фарзандни вояга етказди, бизни тарбияли, меҳр–оқибатли, меҳнаткаш, ҳалол, инсофли, ўқимишли бўлиб вояга етишларимиз учун бор куч ва билимларини сарф қилди.Онамизга “Қаҳрамон она” унвони ҳам берилди.
Оиламизда обуна бўлиб олмаган газета ва журналлар йўқ эди. Марказий ва маҳаллий газеталар,журналлар, биз учун энг ўқимишли журналлар “Шарқ юлдузи”, “Саодат”, “Гулистон”, “Муштам” эди. Оиладаги китобхонлик, овоз чиқариб китоб ўқишлар ва уларнинг муҳокамаси, бой ва сермазмун шахсий кутубхона, адабиёт, санъат борасидаги ўзаро суҳбатлар бизнинг тарбиямизга, китобга меҳр–муҳаббат уйғотишга албатта катта таъсир кўрсатди. Шунинг учун бўлса керак, мендаақлимни таниганимдан бошлаб ўқитувчи бўламан, деган орзу бор эди, албатта мактабда, чунки болалик тасаввуримда олий ўқув юртида ўқитувчи бўлиш йўқ эди. Ҳар бир боланинг қайсидир касбни танлашида кимдир, нимадир, қайсидир воқеа сабаб бўлади, айниқса касб эгаларининг мавқеи, обрў–эътибори, ўз ишига муносабати, маҳорати. Буни биз кутубхоначилик иши соҳасида касб танлашга йўналтириш ишларида инобатга оламиз. Мендаги ўқитувчи бўлиш орзусининг шаклланишидамактабдаги устозларим– 1 –синфда қалам тутишни ўргатган, алифбони танитган Муҳаббат опа Абдуллаева, Абдурауф ака Қобилов ( охирати обод бўлсин), Маҳмуд Раҳимжонов, она тили ва адабиётдан сабоқ берган Мавжуда опа Ашурова, Ёқубжон ака Мадаминов, география ўқитувчиси Умрихон опа Бойтўраева, химия фани ўқитувчиси Карим ака Бойтўраев, рус тили ўқитувчилари Валентина Васильевна, Танзилла Мударисовна Усмоноваларнинг таъсири катта бўлди, улар бизнинг назаримизда катта, улуғ одамлар эди. Уларнинг дарсини ҳавас билан тинглардик. Бизнинг пайтимизда дарсдан қочиш, ташлаб кетиш, баҳоналар қидириш бўлмаган. Эсимда, бир куни бошим оғриб, синф раҳбаримиз Шерали Сайдалиевдан жавоб сўраб уйга келдим. Отам нима бўлди, нега мактабдан эрта қайтдинг, деб сўраганларида мен бошим оғриётганини айтдим. Отам, кийимингни алмаштириб чиқ–да, бизга қараш, бошим оғриди деб ётсанг баттар бўлади, ишласанг эсдан чиқади деган эди. Ўша пайти пилла қурти боқилаётган эди, мен чиқиб ота–онамга қарашганман ва бошим оғриётгани эсимдан чиқиб кетган.
1973 йили ўрта мактабни тугатиб, Сирдарё давлат педагогика институтига киролмаганимдан сўнг (тўғрироғи хужжатларимни мандатдан сўнг қайтариб олдим) бир йил туман халқ таълими бошқармаси қошидаги “Ўқувчилар уйи”да драма тўгарагини бошқардим, ўша йили Самарқанд шаҳрида ўтказилган “Ёш техниклар” тўгараклари раҳбарларининг республика семинарида иштирок этдим ва энг ёш иштирокчиси деб белгиландим. Ҳаётимда биринчи марта бўлса–да, Самарқандга хеч бир қўрқмасдан кетганман. Бунга ота–онамдаги менга ишонч, уларнинг йўл–йўриқлари, маслаҳатлари сабаб бўлган. Отам менга Самарқанд йўлларини, вилоят халқ таълим бошқармасини қандай топиб боришимни тушунтириб, Гулистон шаҳридан Самарқанд автоуловига кузатиб қўйган эди. Менинг дунё бўйлаб сафарларим ўшанда бошланган. Кейинчалик институтда ўқитувчилик пайтимда ҳам, Вазирликларда ишлаган пайтимда ҳам жуда кўп шаҳарларда, вилоятларда, қардош ва Хорижий мамлакатларда бўлдим. Отам мени «жаҳонгашта қизим» дердилар. Отамиз ўзгача бир феъл –атворли киши эди. Болажон, меҳрибон,оғир–босиқ, мулоҳазали, муросали,самимий,ўта ҳалол ва меҳнаткаш эдилар.
12 ёшлигида отаси урушга кетиб, қайтиб келмаганлиги сабаб биргина синглиси билан етим қолган. Шу ёшиданоқ колхозда ҳисобчи бўлиб ишлаган, чунки эркаклар урушга кетган, ҳамма оғир ишлар аёллар ва болалар зиммасида қолган эди. Отамизнинг саводи, айниқса математикадан жуда яхши бўлиб, ёзуви ҳам жуда чиройли эди. Атиги 4 синфни битириб, зарурат бўлганда Наманганда бухгалетрия техинкумини сиртдан битиради. Ҳар қандай олий маълумотли мутахассисдан кўра билимли бўлганлиги сабабли узоқ йиллар ҳисобчи, тафтиш комиссияси раиси, колхоз омборининг мудири бўлиб ишлаганлар. Бирор марта уйга бировнинг, колхознинг, халқнинг улушидан ушоқ ҳам келтирмаган, ҳаммамизни ҳалол топган пули билан боқиб катта қилган эди. Отамизнинг сўзи–сўз, гапи–гап эди, отамиз келмагунча дастурхон очилмасди, бирор жойга борадиган бўлсак, фақат улардан рухсат сўраларди.Уйимизда отамиздан ташқари яна олтита ўғил фарзандлар бўлса–да, бирор марта сўкинишлар бўлмаган.Уруш йиллари китоблар кам бўлгани учун отамиз ҳар жойдан ва ҳар кимдан олган китобларини қалин дафтарларга кўчириб олган, биз уларни оила даврасида ўқирдик. Бу асарларнинг ҳаммаси деярли ўзбек халқ эртаклари, ўзбек халқ достонлари эди.
1974 йили газетадаТошкент Давлат маданият институти ташкил этилгани ҳақидаги хабарни ўқиб, шу институтнинг “кутубхоначилик” факультетига хужжат топширдим. Мен тумандаги кутубхоналардан кўп фойдаланганман, улардаги аҳвол, токчаларнинг чанг босиб ётиши, кутубхоначиларнинг беғамлиги, кутубхоналарнинг ночор аҳволи, китобга бўлган меҳр, ҳамма устозларнинг устози кутубхоначи бўлиши керак, барча билимли кишилар фақат кутубхонадан, китоблардан билим олади деган тушунча, энг асосийси мактаб кутубхонасининг кутубхоначиси Сайёра опа Раҳимжонованинг таъсири бўлса керак, мен шу касбни танладим. Сайёра опа самимий, меҳрибон, ўз касбини севувчи, малакали ва моҳир кутубхоначи эди. Ҳар бир ўқувчининг қизиқишини тез билиб оладиган, унга мослаб китобларни, газета ва журналларда босилган энг янги мақолаларни топиб, танлаб алоҳида олиб қўядиган даражада заҳматкаш аёл эди. Барча фанлар бўйича дарс ўтадиган ўқитувчилар билан биргаликда ҳар бир мавзунинг тўла ўзлаштириб олиниши учун дарсдан ташқари ўқишни ташкил этарди, ҳар бир мавзу бўйича, хоҳ у баён, хоҳ у иншо мавзуси бўлсин, барча манбаларни топиб қўяр эдилар. Сайёра опанинг барча фазилатлари, ҳатти– ҳаракати ҳақиқий кутубхона ходимига хос эди. Ўша пайтда мактабда таълим олган барча ўқувчилар биринчи бўлиб ва фақат Сайёра опадан “менинг кутубхонам” номли дафтар тутиб, унга ҳар бир ўқиган асари ҳақидаги асосий маълумотларни ёзиб боришни ўрганганлар. Мен 40 йилдирки, олий ва ўрта махсус маълумотли кутубхона ходимларини тайёрлашда, республика кутубхоналаридаги кутубхоначи ходимларнинг малакасини оширишда, радио ва телевидениедаги суҳбатларимда Сайёра опани намуна қилиб кўрсатаман ва барчани ана шундай фидойи кутубхоначи бўлишга ундайман.
Кириш имтиҳонларида она тили ва адабиёт фанларидан фақат аъло баҳога топширдим, айниқса иншодан аъло баҳо олиш жуда қийин эди, лекин менинг мактабда шу фанлардан дарс берган ўқитувчиларимнинг меҳнати натижаси эди бу. Биз мактабда иншо ёзиш бўйича мусобақалар ўйнардик, бир–биримиздан қолишмасликка ҳаракат қилардик. Синглим Раънонинг иншоларини мактаб ўқитувчилари очерк деб баҳолашарди. Бу ҳам оиладаги китобхонликнинг таъсири десам муболаға бўлмайди. Синглим ҳам олий маълумотли, Тошкент Педагогика институтида яхши ва аъло баҳоларга ўқиб, бир умр мактабгача таълим муассасасида маҳоратли, ўз касбининг устаси деган эътирофлар билан ишлаб келмоқда, шу соҳада республика кўрик–танловларининг ғолиби, бир қанча совринлар эгаси, “Мустақилликнинг 10 йиллиги” нишони совриндори, 15 йил давомида узлуксиз “Энг намунали тарбиячи” кўрик–танловининг вилоят ҳамда республика ғолиби. Фотима эса Гулистон туманининг ижтимоий–сиёсий ҳаётида фаол иштирок этиб, 1980 йили “Республика ёшларининг лауреати” унвонига сазовор бўлди, 15 та қардош республикалар ёшларининг ҳаёти билан танишиб келиш учун юборилди.Укаларим, сингилларим ҳам ўз танлаган соҳаларида ҳалол, сидқидилдан меҳнат қилиб ота–онамизнинг меҳнатини, ишончини оқлаб келмоқдалар. 4 йил давомида энг фаол талабалар қаторида институтнинг барча жамоат ва ижодий ишларида фаол иштирок этдим ва институтни имтиёзли диплом билан тугатдим. Талабалик йиллариданоқ Республиканинг ижодкорлари орасига кирдим. 1978 йили “Саодат” журналида фаол қизлар қаторида шоира Ойдин Ҳожиеванинг очерки нашр этилди. 1977 йили ёзувчи Неъмат Аминов ва курсдошим, ҳозирги кунда машҳур ёзувчи, журналист Ашурали Жўраев кўмагида Абдулла Қаҳҳорнинг рафиқаси, моҳир таржимон Кибриё Қаҳҳорова билан танишдим. Болалигимда энг севимли ёзувчим Абдулла Қаҳҳор эди. Мен филология факультетига ўқишга кираман, ёзувчи ижодига оид илмий иш қиламан, деб орзу қилардим. Аммо, кутубхоначилик факультетига кириб ўқиш давомида бу орзу мени тарк этмади. Курс раҳбарим, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган маданият ходими, кўзга кўринган библиограф, марҳума Матлуба Яхъяевна Носировага бу орзуимни айтганимда, бизнинг соҳада ҳам бу орзуингизни амалга оширса бўлади, деб “Абдулла Қаҳҳор биобиблиографияси”ни тузиш ва диплом иши сифатида ҳимояга тайёрлашни айтдилар. Шу ишнинг самарали бўлиши учун Абдулла Қаҳҳорнинг шахсий кутубхонасини кўриб чиқиш,қўлёзмалари билан танишиш, у яшаган муҳитни кўриш мақсадида Кибриё опа билан танишдим ва уларнинг ёрдамида ёзувчининг барча архив материалларидан фойдаланган ҳолда 156 саҳифалик диплом ишини ёзиб тугатдим, бу хажмдаги иш факультетнинг 20 йиллик тарихида энг катта иш деб тан олинди ва республика талабаларининг кўрик танловида 2–чи ўринга сазовор деб топилди. Диплом иши ҳимоясида иштирок этган 7 кишидан иборат ўша пайтдаги ҳукумат раҳбари томонидан жўнатилган текшириш комиссияси аъзолари диплом ишини нашр қилишга тавсия этиб, мени институтда ўқитувчи сифатида қолишга тавсия қилиб, шу жойнинг ўзида ишимни аъло баҳолаб кетишди. Бу диплом ишим 1989 йил Ҳ.Сулаймонов номидаги Қўлёзмаларинститутининг босмахонасида нашр этилади. 1979 йилдан бошлаб то шу кунга қадар мен Маданият институтининг кутубхоначилик факультетида, Тошкент ахборот технологиялари университетининг “Ахборотлаштириш ва кутубхонашунослик” кафедрасида, педагогика коллежларида, малака ошириш институтлари ва факультетларида ўқиш маданияти, кутубхоначилик ишини ривожлантириш, жамият ривожида кутубхоналар ролини ошириш, аҳолига намунали ва сифатли ахборот–кутубхона хизмати кўрсатиш, библиографик фаолият масалалари, ахборот саводхонлиги, китобхонлик фаолиятини ташкил этиш, ёшларни касб танлашга тайёрлаш, электрон каталогларга оид масалалар юзасидан машғулотлар ўтдим,қатор мақолалар билан матбуотда, радио ва телевидениеда иштирок этдим, Халқаро анжуманларда иштирок этдим,30 дан ошиқ услубий, библиографик ва ўқув қўлланмаларни нашр эттирдим.
1987 йили Абдулла Қаҳҳорнинг 80 йиллик юбилейини ўтказиш, Тошкентда Абдулла Қаҳҳор уй музейини ташкил этиш ҳақида қарор эълон қилинди. Кибриё опа мени уйига олиб кетдилар, биргаликда музейни ташкил этамиз, юбилейга тайёргарлик кўрамиз, деб. Мен экспонатлар йиғишда, уни шакллантиришда, ёзувчининг 80 йиллик юбилейига тайёргарлик кўришда Кибриё опа раҳбарлигида фольклоршунос олим Ғани Жаҳонгиров билан бирга фаолият юритдим. 1987–1992 йиллар давомида Кибриё опа билан ҳамнафас, ҳамхона бўлиб яшадим ва меҳнат қилдим. Опанинг уйидаги ижодий учрашувлар, ғазалхонлик кечалари, олимлар, ёзувчи ва шоирларнинг суҳбатлари сабаб кўплаб олимлар, уламолар, санъаткорлар, шоиру ёзувчилар билан танишдим, уларнинг суҳбатидан баҳраманд бўлдим, назарига тушдим. Болалагимда ўзим севиб асарларини ўқиган Озод Шарафиддинов, Саид Аҳмад, Пиримқул Қодиров, Одил Ёқубов, Ўткир Ҳошимов, Эркин Воҳидов, Иброҳим Ғафуров, Бахтиёр Назаровлар назарига тушдим, дўстона, самимий муносабатда бўлдим, Муҳиддинов Нуриддин Акрамович, Ёдгор Насриддиновани кўрдим. Яна бир шарофатли инсон, академик олим Азиз Қаюмов туфайли Музайяна Алавия, Воҳид Зоҳидов каби буюклар суҳбатидан баҳраманд бўлдим. Бу учрашувларнинг ўзи катта бир бахт. Азиз Қаюмов билан устоз– шогирдлик муносабатларимизулар умрининг охирига қадар давом этди. Домланинг ёрдами, маслаҳати билан 1979 йилдан бошлаб Алишер Навоийнинг биобиблиографияси, 1991 йили АлишерНавоийнинг 550 йиллиги муносабати билан 1968–1991 йилларни ўз ичига олган “Алишер Навоий” номли библиографик кўрсаткич (А.Турапова билан), “Абдулла Қаҳҳор” биобиблиографияси, Ойбекнинг 100 йиллиги муносабати билан “Мусо Тошмуҳаммад ўғли Ойбек “ биобиблиографияси (Х.Маматраимова билан), 2014 йили Рустамхўжаев Ш. билан ҳамкорликда “Заҳириддин Муҳаммад Бобур ва бобурийлар библиографияси”, 2016 йили академик навоийшунос олим Азиз Пўлатович Қаюмовнинг 90 йиллик юбилейи муносабати билан биобиблиографик кўрсаткич, ҳаммуаллифликда “Библиография” ўқув қўлланмаси, “Халқаро библиографик МАРК форматлар”, муҳаррирлигимда 3 томлик “Кутубхонашунослик” дарслиги, “Чет эл адабиётлари библиографияси” ўқув қўлланмаси (М.Матмуродова билан)– жами 7 та, ”Кутубхонада фандрайзинг”, “Бадиий адабиётларни тарғиб қилишнинг оммавий усуллари”, “Адабий ўқишларни ташкил этиш методикаси”, “Адабий викториналар” каби 27 тадан ортиқ услубий қўлланмаларим,97 дан ортиқ Халқаро, Республика миқёсидаги илмий анжуманлар тўпламларида, вақтли матбуотда кутубхоначилик иши, библиография иши масалаларига оид мақолаларим нашрдан чиқди. “Заҳириддин Муҳаммад Бобур ва бобурийлар библиографияси” 2014 йили Бобур Халқаро жамғармасининг мукофоти билан тақдирланди. Ўзбекистон библиографияси тарихида 2 та библиография мукофотга сазовор бўлган бўлса, уларнинг бири “Абдулла Қаҳҳор” биобиблиографияси, иккинчиси “Бобур ва бобурийлар библиографияси”дир.
Менинг ҳаётим ва ижодим, асарларим ҳақида 1979 йили “Ўзбекистон маданияти” газетасида, 1977 йили “Саодат” журналида, 2004 йили А.И.Кормилициннинг “Видные библиотековеды и библиографы Узбекистана” номли тўпламида, “Жамият”, “Шифо инфо” газеталарида 10 дан ортиқ мақолалар чоп этилган.
1978 йилдан 2008 йилгача Тошкент Давлат маданият институтида, 2008 йилдан Тошкент ахборот технологиялари университетида янгидан ташкил этилган “Ахборотлаштириш ва кутубхонашунослик” кафедрасида катта ўқитувчи, 1992–1999 йиллар Ўзбекистон Республикаси Маданият ва спорт ишлари вазирлигининг “Маданий–маърифий ишлар ва халқ ижодиёти” бошқармасида бош мутахассис, 2006–2007 йиллар Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги тасарруфида 2006 йил 20 июнда Президентимиз томонидан қабул қилинган “Республика аҳолисини ахборот–кутубхона билан таъминлашни ташкил этиш тўғрисида”ги қароридан сўнг барпо этилган Республика ахборот кутубхона марказида бош кутубхоначи лавозимларида фаолият юритдим. Шу йиллар давомида Республика кутубхоначи ходимларининг малакасини ошириш институтида, кейинчалик унинг негизида ташкил этилган малака ошириш факультетида тингловчиларга сабоқ бердим, республика миқёсида ўтказилган кўплаб семинар, семинар–тренингларда, илмий анжуманларда иштирок этдим.
Бутун кучимни, меҳнатимни малакали, ўз касбини севган, олий маълумотли кутубхоначи–библиографларни тайёрлашга сарф этиб, фаол қатнашиб келмоқдаман. 2012 йили яхши инсонлар тавсияси билан Ўрта Осиё “Турон” Фанлар академиясининг академиги унвони берилди. Бу кутубхоначилик соҳасида биринчи марта аёлларга берилган унвондир.
Шу кунга қадар “2–даражали Меҳнат фаҳрийси”, “1 –даражали Меҳнат фахрийси”, “Маънавият –маърифат аълочиси”, “Ахборот–кутубхона аълочиси”, “Ўзбекистон Консттитуциясининг 25 йиллиги” кўкрак нишонлари билан тақдирландим.
ЗУҲРА БЕРДИЕВА ШУКУРОВНА ҲАЁТИ ВА ИЖОДИНИНГ АСОСИЙ САНАЛАРИ
1956 йил 28 сентябрда–Сирдарё вилоятининг Гулистон туманида таваллуд топди
1963–1973 йиллар –Сирдарё вилоят Гулистон туманидаги 1–сонли ўрта мактаб ўқувчиси
1973 –1974 йиллар–Гулистон туман Ўқувчилар уйида тўгарак раҳбари
1974–1978йиллар –Тошкент Давлат маданият институти кутубхоначилик факультети талабаси
1978–1985 йиллар–Тошкент Давлат маданият институтининг “Кутубхонашунослик” кафедараси ўқитувчиси
1985–1992 йиллар–Тошкент Давлат маданият институти “Кутубхонашунослик” кафедраси катта ўқитувчиси
1988–1990 йиллар–Кутубхонашунослик факультети деканининг ўқув ишлари бўйича декан ўринбосари
1992–2001–йиллар Ўзбекистон Республикаси Маданият ишлари вазирлигининг “Маданий–маърифий ишлар ва халқ ижодиёти бошқармаси” да Бош мутахассис
2001–2006 йиллар–Абдулла Қодирий номидаги Тошкент Давлат маданият институти”Кутубхонашунослик” кафедраси,”Библиография ва ҳужжатшунослик” кафедраси ўқитувчиси, институт Ахборот–ресурс маркази раҳбари
2002–2004 йиллар – “Турон” номидаги Тошкент вилоят кутубхонасининг “Ўзбекистон кутубхоналарида Ҳуқуқий ахборот марказини ташкил этиш бўйича грант иштирокчиси;
2006 –2007 йиллар Ўзбекистон Алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги таркибидаги Республика ахборот–кутубхона марказида Бош кутубхоначи.
2007–2008 йиллар–Абдулла Қодирий номидаги Тошкент Давлат маданият институти”Библиография ва ҳужжатшунослик” кафедраси ўқитувчиси.
2008–2011 йиллар–Тошкент ахборот технологиялар университети “Ахборот технологиялар” кафедраси катта ўқитувчиси.
2011 йил 1 августдан Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Асосий кутубхонаси директори
2012 йил “Турон” Фанлар академиясининг академиги унвони берилди.
2013–2014 йиллар– “Ўзбекистон ФАга қарашли Асосий кутубхона ва илмий–тадқиқиот институтлари кутубхоналарининг виртуал корпоротив тизимини жорий қилиш“ бўйича грант иштирокчиси.
2017 йил декабр – “Ўзбекистон Республикаси Коснтитуциясининг 25 йиллиги” эсдлаик кўкрак нишони билан тақдирланди.
2018–2020 йиллар–“Жамиятимизда китоб мутолааси, китобхонлик маданиятини оширишнинг педагогик ва психологик усулларини такомиллаштириш” ПЗ–20170929262 лойиҳа иштирокчиси;
2018–2020 йиллар –“Ўзбекистон олимларининг библиометрик маълумотлар базасини яратиш” –ИЖ. 9–18 лойиҳа иштирокчиси;
2019 йил–Республика “Нуроний” жамғармасининг “2–даражали Меҳнат фахрийси” кўкрак нишони билан тақдирланди;
2021 йил – Республика “Нуроний” жамғармасининг “1–даражали Меҳнат фахрийси” кўкрак нишони билан тақдирланди;
2021 йил – Республика Мудофаа вазирлигининг тавсиясига кўра Қуролли кучлар вазирининг буйруғи билан “Маънавий–маърифий ишлар аълочиси” кўкрак нишони берилди.
2021 йил 21 май– “Ахборот–кутубхона аълочиси” кўкрак нишони берилди;
2021 йил 31 август – Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 24-майдаги Фармонига биноан таъсис этилган “Ўзбекистон Республикаси Мустақиллигининг 30 йиллиги” эсдалик нишони билан тақдирланди.
Асарларининг алоҳида нашрлари
1992
- Китобхонларга хизмат кўрсатиш курси бўйича мустақил билим олишга оид материаллар: Услубий қўлланма / З.Бердиева, Т.Шокиров, Д. Мамажонова.–Тошкент: Тошкент Давлат маданият ин–ти босмахонаси,1992.–45 б.
2007
- Bibliografiya (Umumiy bibliografiya): Madaniyat kollejlari uchun o`quv qo`llanma/Z.Berdieva, H.Mamatraimova. Т.Zokirova.–Toshкent: O`qituvchi nachiyot– matbaa ijodiy uyi ,2007.–208 b
2008
- Китобат санъати: Ўқув қўлланма / З. Бердиева, М.Матмурадова.– Тошкент: ТДМИ босмахонаси, 2008.- 62 б.
- Қишлоқ хўжалигига оид адабиётлар библиографияси:Ўқув қўлланма / М.Матмурадова .–Тошкент: Тошкент Давлат маданият ин–ти босмахонаси, 2008.–42б.
- Международные библиографические МАРК форматы:Учебное пособие.–Тошкент:Тошкент Давлат маданият ин–ти босмахонаси, 2008.–88 б.
2010
- Ахборот–кутубхона менежменти:Ўқув қўлланма / А.Алимова.–Тошкент: Молия нашриёти,2010.–170 б.
- Муаллифлик жадваллари:Ўқув услубий қўлланма/ З.Бердиева,Ҳ.Абдубаитова,Н.Исаходжаева.– Тошкент:ЎМКҲТТКМО ва УҚТИ босмахонаси,2010.–95 б.
2013
- Bibliografiya (Umumiy bibliografiya): Madaniyat kollejlari uchun o`quv qo`llanma. –Qayta ishlangan 2–nashri/Z. Berdieva, H Mamatraimova, Т.Zokirova.–Toshкent: O`qituvchi nashriyot– matbaa ijodiy uyi ,2013.–208 b
- Kutubxonashunoslik: Kasb–hunar kollejlari uchun o’quv qo’llanma.–2–nashri / O’zb.R O va O’mtv:O’MKHT мarkazi;Mas`ul muharrir M.Zufarova.– Toshkent: ILM ZIYO, 2013.–397 b.
2015
- Bibliografiya (Umumiy bibliografiya): Madaniyat kollejlari uchun o`quv qo`llanma.– Qayta ishlangan 3–nashri / Z. Berdieva, H Mamatraimova, Т.Zokirova.–Toshкent: O`qituvchi nachiyot– matbaa ijodiy uyi ,2015.–208 b.
- Kutubxonashunoslik: Kasb–hunar kollejlari uchun o`quv qo`llanma.–3–nashri / Mas`ul musharrir М.Zufarova. –Toshкent: ILM ZIYO,2014.–400 b.
2016
- Kutubxonashunoslik: Kasb–hunar kollejlari uchun o’quv qo’llanma. – 4–nashri/ O’zb.R O va O’ mtv:O’MKHTMarkazi / Mas`ul muharrir M Zufarova.– Toshkent: ILM ZIYO.–2016– 397 b.
2021
- Кутубхонашунослик : кутубхона–ахборот фаолияти факультети талаблари учун ўқув қўлланма / Ў.Носиров, С.Давлатов, З.Бердиева, А.Ўрозов.–Тошкент: Фан ва технологиялар, 2021.–294 б.
Вақтли матбуот ва тўпламларда
1984
- Муҳим қўлланма: [М.Носированинг библиографик қўлланмаси ҳақида] /Б Каримов, З.Бердиева// Ўзбекистон адабиёти ва санъати.–1984.–20 апр.
1988
- “Ҳамса” нашрлари:(Тажрибалар ва истиқболлар)// Адабий мерос.–1984.–№4.–Б.32–36.
1989
- Ҳамзашунослик библиографиясидан // Ҳамза ва маданият масалалари: Илмий мақолалар тўплами.–Тошкент,1988.– Б.71–77.
1990
- Мангулик руҳи:Алишер Навоий асарлари ва у ҳақидаги адабиётлар библиографияси ҳақида// Ўзбекистон адабиёти ва санъати.–1990.–14 сент.
- Навоийни ўқий оласизми?//Ўзбекистон адабиёти ва санъати.–1990.–16 сент.
- Энамнинг ўгитлари //Саодат.–1990.–№12.–Б.7
1991
- Мангу сатрлар / М.М.Туропов, Ш.М. Шамсиев,З.Ш.Бердиева // Ўзбекистон адабиёти ва санъати. –1991. –14 сент.
1992
- Ишбилармонлик мезони: (Сирдарё вилоят кутубхонаси иш тажрибаси ҳақида) // Ўзбекистон адабиёти ва санъати.–1992.–19 июнь
- Портрет кеча //Совет Ўзбекистони санъати.–1992.–№ 2.–Б.8–10
1993
- “Китобхон бенефиси”ни ўтказиш // Нафосат.–1993.–№ 2.–Б.22
2002
- Кутубхонада фандрайзинг // Нафосат.–2002.–№7–8.–Б.4
- ҚуръониКаримнинг янги нашри// Эркин фуқаро маънавиятини шакллантириш масалалари:Илмий тўплам.–Тошкент,2002.–Б.104–112
2003
- Кутубхонада фандрайзинг // Ўзбекистон маданияти ва фуқаролик жамияти.–Тошкент,2003.–Б.111–117.
- Маданий–маърифат иши//Ўзбекистон миллий энциклопедияси:Т.5: Конимех–Мирзақуш.–Тошкент,2003.–Б.371–372.
- Маданиятлилик белгиси// Нафосат.–2003.– апр.
- Республика Маънавият ва маърифат маркази// Ўзбекистон миллий энциклопедияси:Т.5: Конимех–Мирзақуш.–Тошкент,2003.–Б.413–414.
2004
- Абдулла Қодирий номидаги Тошкент Давлат Маданият институти Асосий кутубхонасида яратилаётган электрон каталогнинг ҳозирги кунги аҳволи ва истиқболи //Фан,таълим,маданият ва бизнес соҳаларида интернет ва кутубхона–ахборот ресурсларидан фойдаланиш=Интернет и библиотечно–информационные ресурсы в бизнесе= Internet and library–inrermation resources in science, education, colture and business :Учинчи халқаро конференция” Centrai Asia–2004”: Конференция материаллари.– Toshkent, Samarqand17–21.ХI.2004.–Б.185–188.
- Инсон маънавиятини шакллантириш ва тарбиялашда Алишер Навоий маънавий меросининг ўрни ва роли // Маданият–миллий бирлик асоси / Тош ДМИ.–Тошкент,2004.– Б.33–38
- Кибриё Қаҳҳарова ҳақида//Тошкент оқшоми.–2004.–7 май.
- Кутубхонада нима гап? // Нафосат.–2004.–сент.
2005
- Олтиндан қиммат совға// Нафосат.–2005–сент.
- Малака оширишди//Ватанпарвар.–2005.–7 нояб.
2006
- Абдулла Қодирий номидаги Тошкент Давлат Маданият институтида кутубхоначи ходимлар малакасини ошириш//”Кутубхоначи кадрлар тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш: ”Бетгерхонлик –2005: Давра суҳбати материаллари =”Подготовка, переподгатовка и повышение квалификации библиотечных кадров”: Материалы круглого стола.–Тошкент,2006.–Б.39–41.
- Алишер Навоий асарларини библиографиялаш масаласи ва унинг истиқболари// Маданият ва шахс ижтимоий тарбияси муаммолари: Институт тўплами.–Тошкент, 2006.–Б.94–104.
- Ахборот–кутубхона марказларида библиографик ахборотлаштириш // Fan, tа`lim, madaniyat va biznes sohalarida internet va кutubхоna–ахbоrоt resurlaridan fovdalanish = Интернет и библиотечно информационные ресурсы в науке, образовании культуре, и бизнесе = Intеrnet and library – informfrion resources in science, education culture and business “ Centrai Asia–2006” IV– Xalqaro konferensiya materiallari.– Urganch– Xiva.–18–21.Х. 2006.– Б. 269–273.
- Давримиз Навоийси (Академик А.Қаюмов)// Фидойиолим ва беназир инсон.–Тошкент,2006.–Б.86–88.
- Маданий тарбия муаммолари:Аёл–китобхон ва бола // Аёллар жамият маданий тараққиётида: Халқаро семинар:4–5 апр.2006.–Тошкент.2006.–Б.104–107.
2007
- Китоб ўғриси ким?/ О. Алимова // Китоб дунёси.–2007.–апр.
- Китоб даволовчи аёл:Фарғона АКМ ходими Н.Степановна Гарольд ҳақида// Китоб дунёси.–2007.–май–июнь
- “Китоб дунёси” керакми? // Ўзбекистон адабиёти ва санъати.–2007.–27 апр.
- Кутубхона– тараққиёт бешиги/ Суҳбатдош Д.Содиқов // Sog`lom avlod.–2007.–25—31 okt.
- Мен энг яхши китобхонман// Китоб дунёси.–2007.–июль
- Мустақиллик йилларида Алишер Навоий асарларининг нашрлари ва уларнинг тавсифи// Юксак маънавият қирралари: Илмий асарлар тўплами. –12–чиқиш.–Тошкент, 2007.–Б.99–103.
2008
- Ахборотга талаблар ва ахборот махсулотларини ишлаб чиқиш//Fan, ta`lim, madaniyat biznes sohalarida internet va kutubxona–axborot resurslaridan foydalanish=Интернет и библиотечно–информационные ресурсы в науке, образовании, культуре и бизнесе=Internet and library information resovress in science, educati on, colture and business: 5–Xalqaro konferensiya” Central Asia–2006”–Konferensiya materiallari.– Farg`ona,2008.–Б.329–301.
- Фидойи касб соҳиблари:[Кутубхоначилик факультетининг 50 йиллиги олдидан] //Китоб дунёси.–2008.–июль
2009
- Китобхонларга ахборот технологияларидан фойдаланиш маданиятини тарбиялаш ва шакллантириш / Ҳ.Абдубаитова // “Кутубхонада ёшлар тилида мулоқот” мавзусида давра суҳбати материаллари тўплами:Бетгерхонлик–2008= “Библиотека: дилог на языке молодежи”. –Тошкент:Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, 2009.–Б.101–106.
- Кутубхоначи ким ва унга муносабат…? // Китоб дунёси.–2009.–март
- Халқаро анжуман// Китоб дунёси.–2009.–апр.
2010
- Баркамол авлод тарбиясида миллий электрон ресурсларнинг ўрни//ТАТУ хабарлари.–2010.–№4.–Б.256–558.
- TEMPUS доирасидаги ўқув маркази /Н.Алимова //Хабар.–2010.–4 июнь.
- Баркамол авлод тарбиясида миллий электрон ахборот ресурсларининг ўрни / О.Рўзибоев //ТАТУ хабарлари.––№4.–Б.256–258. –
- Кутубхоначи шахси муаммоси.Кутубхоначилик касбининг психологик муаммолари //ХХ1 асрда шахс камолоти муаммолари: ”Баркамол авлод йили”га бағишланган Республика илмий–услубий анжуман материаллари:2010 йил 17 февраль.–Тошкент,2010.–Б.250–252.
- Электрон ахборотлар ёрдамида баркамол авлоднинг шаклланиши// ХХI асрда шахс камолоти муаммолари: ”Баркамол авлод йили”га бағишланган Республика илмий–услубий анжуман материаллари:2010 йил 17 февраль.–Тошкент,2010.–Б.53–55.
- Шахс библиографияси библиографик ахборот манбаи сифатида // Kutubxona–axborot resurslaridan fan, tа`lim,madaniyat va biznes sohalarida fovdalanish = Информационно–библиотечные ресурсы в науке,образований,культуре и бизнесе =Inrormation and library – resources in science, education culture and business “ Centrai Asia–2010” VI– Xalqaro konferensiya materiallari.– Тошкент, 2010.– Б. 363–369.
2011
- Ёш китобхонлар тарбиясида электрон ахборот ресурсларининг ўрни // ХХI асрда болалар адабиёти: “Китоб–хонлик ва маънавият” мавзуидаги илмий–амалий конференция материаллари. 29апр.2011 йил.–Тошкент,2011.–Б.35–38.
- “Муқоваси” чиройли опам:[Кибриё Қаҳҳорова ҳақида] // Санам.–2011.–№4.–Б.16–17.
- Навоий ва ёшлар тарбияси// Хабар.–2011–28 янв. Б.16
- Назариядан амалиётгаёки ёшларнинг битирув малакавий ишлари нашр этилди// Хабар.––15 июль
- Ривож учун кафолат:(“Ахборот–кутубхона фаолияти тўғрисида”ги Қонун ҳақида) // Хабар.–2011.–29 апр.
2012
- Алишер Навоийижодида инсонпарварлик// ХХI асрда болалар китобхонлиги:”Ёшларни маънавий–ахлоқий тарбиялашда оила ва кутубхона ҳамкорлиги” мавзусидаги конференция материаллари. 23 май 2012 йил.–Тошкент,2012.–Б.3–6.
- Преданность профессии: ( О Маматраимовой Х.) / Н/Андреева // Мир библиографии.–2012.– № 6.–С.72..
- Заҳматкаш олима эди: (Х.Маматраимова ҳақида)// Kutubxona–uz.–2012.–№12.– Б. 46.
2013
- Ахборот–кутубхона марказлари ва ахборот–ресурс марказлари тўғрисидаги Намунавий Низомлар //ХХI асрда болалар китобхонлиги: ”Ахборот–кутубхона соҳасидаги янги ислоҳотлар” мавзусидаги илмий мақолалар тўплами.–Тошкент,2013.–Б.7–12.
- Корпорaтив ахборот–кутубхона муассасаларининг ўзаро алоқалари / К.Ғаффаров //Fan ta’lim, madaniyat va biznesda internet va aхborot–kutubxona resurslari= Интернет и информационно–библиотечные ресурсы в науке, образовании, культуре и бизнесе= Internet, information and library resources in science,education,culture and business: Central Asia–2013. 7–Хаlqaro коnferensiya маteriallari.–Тошкент:Алишер Навоий номдаги Ўзбекистон Миллий к–наси,2013.– Б.100–107.
- Сабр ва матонат дарсхонаси // Рамз Бобожон замондошлар хотирасида.–Тошкент: Ғ.Ғулом номидаги НМИУ, –Б.174–178.
- Фанлар академияси асосий кутубхонасида электрон ресурслар яратиш: бугуни ва истиқболи // Фойдаланувчи сари бир қадам илмий–амалий конференция материаллари =Материалы научно–практической конференции «Пользователь: шаг навстречу» /Миллий ахборот–кутубхона ҳафталиги.–Тошкент:Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти,2013.–Б.17–21.
- O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Abduq’anievichKarimovning asarlarining to’liq ma`lumotlar bazasini yaratish / О.Қамбаров// ХХ1 асрда болалар китобхонлиги:”Ахборот–кутубхона соҳасидаги янги ислоҳотлар” мавзусидаги илмий мақолалар тўплами.–Тошкент,2013.–Б.75–78.
2014
- Заҳриддин Муҳаммад Бобур асарларининг Ўзбекистонда нашр этилиши: (алоҳида китоб шаклидаги нашрлар келтирилган) / З.Бердиева, Ш.Рустамҳўжаев // Заҳриддин Муҳаммад Бобур энциклопедияси,2014.–Б.682–684
- Информационно–библиографическаяи библиотечная деятельность ФБАН АН Р Узбекистан // Научное и культурное взаимодействие на пространстве СНГ в контексте развития книгоиздания, книгообмена и науки и книге: Материалы Международной научной конференции, Москва, 24–25 нояб. 2014 г.К 300 летию Библиотеки АН.–В 2–х частях.–Ч.1. –Москва.–2014. –С.40–44.
- Корея кутубхоналаридан лавҳалар// Kutubxona –UZ.–2014. –№4.–Б.14–17.
- Роль Фундаментальной библиотеки АН Узбекистана в развитии науки //Книга в информационном обществе: Ч.1:материалы тринадцатой Международной конференции по проблемам книговедения.Москва, 28–30 апреля 2014 года:в четырёх частях. // Сборник XIII Международной научной конференции по проблемам книговедения.–Москва,2014.–С.178–180.
- Ўзбекистон фани ва илмининг ривожида Фанлар Академияси Асосий кутубхонасининг ўрни // Fan, ta`lim, madaniyat va biznesda internet va axborot –kutubxona resurslaridan foydalanish= Интернет и информационные –библиотечные ресурсы в науке, образовании, культуре и бизнесе= Internet ,information and library resovreces in science, education, colture and business: 8–Xalqaro konferensiya” Central Asia. –2014”23–25 april –Konferensiya materiallari.–Тошкент, 2014.–Б. 114–120.
2015
- Библиограф олим: ( Муса Маматович Туропов) / Б.Маннонов // Kutubxona –UZ.–2015.–№ (27).–Б.46–48.
- Биринчи ўзбек кутубхонашунос олимаси:Осиё Қосимова хотирасига бағишланади// INFOLIB ахборот–кутубхона хабарномаси.–2015.–№ 2.–Б.74–75.–Мерос.
- Вклад академика А.П.Каюмова в развитие международного навоивоведения // Берковское чтение: Книжная культура в контексте международных контактов: Материалы Международной научной конференции. Минск, 26–27 мая 2015.–Минск, 2015.–С.58–60.
- Литографические издания произведений Алишер Навои в контексте истории книжного дела в Ташкенте XIX вв…// Десятые Макушинские чтения: Материалы научной конференции12–14 мая 2015 года.–Томск:Новосибирск,2015.–Б.275–278.
- Меҳр билан ўқилса китоб // Ma’rifat.–2015.– 21 yanv.
- “Мутолаа стресс ҳолатини 60 фоиз камайтиради”/ Наргиз Утепова билан суҳбати// Шифо–инфо.–2015.–20– авг.–Б.10–11.–Муқовада “Китоб–энг яхши ўқитувчи,тарбиячи,шифокор” номи остида сурати берилди.
2016
- Алишер Навои асарларини библиографиялаш тажрибасидан // Fan, ta`lim, madaniyat va biznesda internet va axborot –kutubxona resurslari= Интернет и информационнo –библиотечные ресурсы в науке, образовании, культуре и бизнесе= Internet , information and library resources in science, education, colture and business: X–Xalqaro konferensiya” Central Asia–2016” Samarqand,21–23 april –Konferensiya materiallari.–Тошкент:Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, 2016.–Б. 116–123.
- Армон //Вафонинг иффат йўли: Замондошлари Кибриё Қаҳҳорова ҳақида: туғилган кунининг 100 йилигига.–Тошкент,2016.–Б.232–235.
- Из опыта библиографирования произведений Алишера Навои и литературы о нем // Современные проблемы книжной культуры: Основные тенденции и перспективы развития: Материалы V Международного научного семинара: (Минск,19–20 апр.2016).–Минск, 2016.–С.28–32.
- Китоб дунёсига йўғрилган умр: [Педагогика фанлари номзоди,профессор, кутубхонашунос олим Эргаш Йўлдошевни хотирлаб]// INFOLIB.–2016.–№2.–Б.39–40.
- Китобхонлик шарафи: давра суҳбати / З.Бердиева, А.Умаров, А.Жўраев,С.Саидмуродов /Суҳбадош Д.Орипов// Ma’rifat.––13 апр.
- Маданиятшунос устоз: (Эргаш Исломов) / Б.Маннонов// KUTUBXONA–UZ.–2016.–№.2.–Б. 46–48.
- “Муқоваси” чиройли опам //Вафонинг иффат йўли: Замондошлари Кибриё Қаҳҳорова ҳақида: туғилган кунининг 100 йилигига.–Тошкент,2016.–Б.83–86
- Энциклопедические издания Узбекистана // Научное и культурное взаимодействие в контексте развития книгоиздания, книгообмена и науки и книге: Материалы Международной научной конференции ( Москва, 8–10 ноября 2016 г.).– Москва, 2016.– Б.80–81.
- Ўқиш маданияти–шахс ахборот маданиятининг таркибий қисми сифатида // “ХХI Асрда болалар китобхонлиги” мавзусидаги илмий конференция материаллари. 3 май 2016 йил.–Тошкент,2016. –Б.25–33.
2017
- ”Жаҳон адабиёти” библиографиясини яратиш принциплари / М.Матмурадова// Ўзбекистонда мустақиллик даврида маънавият ривожланишида “Жаҳон адабиёти” журналининг ўрни ва аҳамияти.–Тошкент: Akademnashr, 2017.– Б.219–224.
- Заҳриддин Муҳаммад Бобур асарларининг Ўзбекистонда нашр этилиши: (алоҳида китоб шаклидаги нашрлар келтирилган) / З.Бердиева, Ш.Рустамҳўжаев // Заҳриддин Муҳаммад Бобур энциклопедияси,2017.–Б.682–684
- Китобхонлик маданиятини шакллантириш муаммолари // Fan, ta`lim, madaniyat va biznesda internet va axborot –kutubxona resurslari= Интернет и информационно –библиотечные ресурсы в науке, образовании, культуре и бизнесе= Internet , information and library resources in science, education, colture and business: XI–Xalqaro konferensiya” Central Asia–2017” Namangan,26–27 aprеl –Konferensiya materiallari. –Тошкент:Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, 2017.–Б. 122–127.
- Меҳригиёси бор эди:[Шароф Рашидов таваллудининг 100 йилиги олдидан] // Ma`rifat.–2017. –6 sent.
- Мутолаа тарбияси миллат тараққиётининг муҳим омили // Ma`rifat.–2017. –2 avg.
2018
- Традиций радостных Венок //Доверие.–2018.–22 марта
2019
- Была преданной в свою профессию/ Н.Андреева// Юксак садоқат ва фидойилик рамзи.–Тошкент, 2019.–С.21–25
- Деятельность фундаментальной библиотеки Академии наук Республики Узбекистан в XXI в.//Труды ГПНТБ СО РАН: научно–практический журнал.–2019.–№ 2.–С.32–34.
- Заҳматкаш олима эди // Юксак садоқат ва фидойилик рамзи.–Тошкент, 2019.–Б.12–17.
- Китоб, кутубхона, кутубхоначи: кеча, бугун, эртага // O’zbekiston ovozi.–2019.–18 iyun
- Ўзбекистон Фанлар академияси Асосий кутубхонаси кейинги ўн йил ичида //I NFOLIB.–2019.–№ 1.–Б.78–79.
2020
- Устоз ўрни // Устоз Наби Ғаниевич Умаров яқинлари хотирасида.–Тошкент, 2020.– Б.20–23.
- Устоз Наби Ғаниевич Умаровнинг ўрни // –2020.–№ 3.–Б.76–77.
2021
- Дили поку, ўзи пок // Азиз юртнинг азиз фарзанди: ( Профессор Азиз Оппоқович Тўраев таваллудининг 85 йиллигига).– Тошкент, 2021.– Б.108– 114.
- Ўз ишининг моҳир устаси: [Ҳафизахон Каримова ] // Парламентдаги библиограф.–Тошкент, 2021.– Б.12–15.
- Эзгуликка йўғрилган умр : [Малика Матмурадованинг 60 йиллигига // KUTUBXONA.UZ].– 2021.– № 2.– Б. 11– 13.
Бердиева З.Ш.– тузувчи
1980
- Алишер Навоий: 1979: Библиография / Тузувчи З.Бердиева; Муҳаррир М.Носирова.–Тошкент:Қўлёзмалар ин–ти босмахонаси,1980.–11 б.
1981
- Алишер Навоий:1980:Библиография / Тузувчи З.Бердиева; Муҳаррир М.Носирова.–Тошкент:Қўлёзмалар ин–ти босмахонаси,1981.–17 б.
1982
- Алишер Навоий:1981:Библиография / Тузувчи З.Бердиева; Муҳаррир М.Носирова.–Тошкент:Қўлёзмалар ин–ти босмахонаси,1982.–23 б.
1983
- Алишер Навоий: 1982: Библиография/Тузувчи З.Бердиева; Муҳаррир М.Носирова.–Тошкент:Қўлёзмалар ин–ти босмахонаси,1983.–27 б.
1985
- Бадиий адабиётларни тарғиб қилишнинг оммавий усуллари: Методик қўлланма /Тузувчи З.Бердиева ; муҳаррир А. Нурмуродов.–Тошкент: Ўзб.Р.Китоб севарлар жамияти,1985.–25 б.
1989
- Абдулла Қаҳҳор: Биобиблиография /Тузувчи З.Бердиева; Муҳаррирлар Қ.Қаҳҳарова, М.Носирова; Илмий консультант А.Қаюмов.–Тошкент:Ҳ.Сулаймонов номидаги Қўлёзмалар ин–ти босмахонаси,1989.–151 б.
- Адабий викториналар: (Савол–жавоб ўйинлари): Тайёрлаш ва ўтказиш методикаси:Услубий қўлланма / Тузувчи З.Бердиева.–Тошкент:Ўзб.Р китобсеварлар жамияти,1989.–14 б.
- Адабий ўқишларни тайёрлаш ва ўтказиш методикаси: Методик тавсиялар / Тузувчи З.Бердиева.–Тошкент:Ўзб.Р китобсеварлар жамияти,1989.–16 б.
1990
- Муҳсин Алиев:Туғилган куннинг 60 йиллигига: Библиография /ТДМИ олимлари; Тузувчилар М.Муродов, З.Ш.Бердиева; Муҳаррир М.Бекмуродов.–Тошкент:ТДМИ босмахо-наси, 1990– 54 б.
1991
- Алишер Навоий: (1441–1501 йй.): Туғилганига 500 йил тўлиши муносабати билан: Биобиблиография /Тузувчилар З.Бердиева, А.Туропова.–Тошкент: Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Республикаси давлат к–наси босмахонаси, 1991.–264 б.
1992
- Китобхонларга хизмат кўрсатиш курси бўйича мустақил билим олишга оид материаллар : Услубий қўлланма /Т. Шокиров, Д.Мамажонова.– Тошкент Давлат маданият ин-ти босмахонаси, – 45 б.
2003
- Кутубхонада фандрайзинг: Методик–библиографик қўлланма / Тузувчи З.Бердиева; Муҳаррир Ҳ.Маматраимова.–Тошкент:Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, 2003.–45 б.
2005
- Мусо Тошмуҳаммад ўғли Ойбек: Биобиблиография: туғилган кунининг 100 йиллигига / Тузувчилар З.Бердиева, Ҳ.Маматраимова; Муҳаррир А.О.Умаров. – Тошкент: А.Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, –120 б.
2008
- “Библиографияшунослик назарияси, услубиёти” фанининг ўқув дастури / Тузувчилар М.М.Туропов, Ҳ.Маматраи–мова, З.Ш.Бердиева; Тақризчилар: Ш.М.Шамсиев,С.Х.Давлатов.–Тошкент, 2008.–8 б.
2010
- Ахборот-кутубхона муассасалари учун жадвал.- Тўлдирилган ва тузатилган 2-нашри / Масъул муҳаррир З.Бердиева; Тузувчи: М.Азимов, Э.Бугибоев, З.Бердиева, М.Зоҳидова, И.Каттаҳўжаева, Э.Йўлдошев, З.Бердиева.– Тошент: Алоқачи, 2010.- 610 б.
- Рамз Бобожон: Биобиблиография:Туғилган кунининг 100 йиллигига / Тузувчи: З.Бердиева, Г.Норқулова, З.Султонов; Муҳаррир К.Бобожонова.–Тошкент:Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, 2010.–275 б.
2011
- Эркин Воҳидов: (Биобиблиография / Ўзбекистон ФА.Асосий кутубхонаси. А. Қодирий номидаги Тошкент Давлат маданият ин–ти;Тузувчилар З.Бердиева, Ҳ.Абдубаитова; Масъул муҳаррир Ҳ.Болтабоев, Г.Воҳидова; Сўз боши муаллифи Б.Назаров.–Тошкент: MUMTOZ SO’Z, 2011.–169 б.
2014
- Академик Азизхон Пўлатович Қаюмов: (Биобиблио–графия) 90 йиллик юбилейига/ Ўзбекистон олимларнинг биобиблиографиясига материаллар; Тузувчи З.Ш.Бердиева.–Тошкент: Ўзбекистон Фанлар академияси Асосий кутубхонаси босмахонаси,2016.– 81 б.
- Бобур ва Бобурийлар библиографияси=Библиография Бабура и Бабуридов: Библиографик кўрсаткич / Тузувчилар Ш.Ш.Рустамҳўжаев, З.Ш.Бердиева; Масъул муҳаррир С.Жалилов.–Andijon : Andijon nashriyot–matbaa MЧЖ,2014. –482 б.
2017
- Баҳодир Ҳабибович Валиев: 60 йиллик юбилейига: (Библиография) / Тузувчи З.Ш.Бердиева; Муҳаррир М.И.Матмура–дова.–Тошкент,2017.–100 б.
- “Жаҳон адабиёти”журнали (1997–2016):Библиографик кўрсаткич / Тузувчи.: З.Ш.Бердиева; М.И.Матмурадова, Д.Алиева; Масъул муҳаррир Ш.Ризаев; Нашрга тайёрловчи Ж.Сафоев.–Тошкент:Akademnashr,2017.–488 б.
- Академик НАИМ КАРИМОВ: Биобиблиографик кўрсаткич /Туз:З.Бердиева, И.Худайберганова, сўзбоши муаллифи: О. Шарафиддинов; махсус муҳаррир: З.Бердиева, мас.муҳаррир: Ҳ.Болтабоев.–Тошкент: MUMTOZ SO‘Z, 2017.– 47 б.– Ўзбек адабиётшунослари .
- Саодат Йўлдошева Назировна: Биобиблиография / Тузувчилар: З.Ш.Бердиева, М.И.Матмурадова / Масъул муҳаррир ва сўз боши муаллифи С.Х.Давлатов.–Тошкент,2017– 32 б.
- Филология фанлари номзоди, профессор Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ёшлар мураббийси Саодат Йўлдошеванинг ҳаёти ва ижодининг асосий саналари ва биобиблиографияси / туз. Бердиева З.Ш., Матмурадова М. // Фольклор санъатининг фидойиси : Филология фанлари номзоди, профессор Ўзбекистонда хизмат кўрсатган ёшлар мураббийси Саодат Йўлдошеванинг ҳаёти, илмий ва педагогик фаолияти ҳақида мақолалар тўплами / Мас.муҳ. Б.Сайфуллаев.–Тошкент : Наврўз, 2017. –Б.126–137.
2019
- Ўзбекистондаги ахборот–кутубхона муассасалари фаолиятининг Миллий модел стандарти =Национальный модельный стандарт деятельности информационно–библиотечных учреждений Узбекистана / Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси; Мас.муҳаррир У.Тешабаева, тузувчилар: Қ.Турсунов, М.Максумова, З.Бердиева, Т.Алимходжаева ва бошқ.–Тошкент, 2019.–132 б.
2020
- Амир Темур: библиография.–Биринчи китоб/ Ўзб.Р ФА Темурийлар тарихи давлат музейи; Таҳрир ҳайъати: Б.Абдуҳалимов; А.Асқаров, Д.Юсупова ва бошқ.; Мас. муҳаррир Х.Файзиев, О.Бўриев; Туз.: Файзиев Х., Бўриев О., Бердиева З.Ш. ва бошқ.; Тақризчи: А.Мадраимов, Ҳ.Лутфиллаев.–Тошкент : Фан, 2020.–575 б.
2021
- Умарали Норматов : (Биобиблиография): Таваллуди–нинг 90 йиллиги муносабати билан /Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон МУ. Тузувчи.: З.Ш.Бердиева, М.Музафарова, Ш. Норматова, Д.Азимова; Мас. муҳ. Ҳ. Болтабоев.–Тошкент, 2021.–238 б.– Ўзбек адабиётшунослари.– Биобиблиография :–Б.156–237.
Бердиева З.–муҳаррир ва тақризчи
- Азиз юртнинг азиз фарзанди : (Профессор Азиз Оппоқович Тўраев таваллудининг 85 йиллигига) / Ўзб.Р ФА, Фундаментал кутубхона; Мас. муҳаррир Р.Жомонов, муҳаррир Н.Қосимов, тўплаб, нашрга тайёрл. З.Бердиева, Б.Маннонов; библиограф М.Матмурадова.– Тошкент: “Фан зиёси” нашриёти, 2021.–198 б.– Ўзбекистон олимларининг библиографиясига материаллар.
- Акрамов Ш. и др. Политическая наука.–2–ое изд. Учебно–методический комплекс /Акрамов Ш., Акрамова А.Ш., Юнусов А.Б., Мухамедова А. ; Редактор З.Бердиева.–Тошкент: Тип. ФБАН., 2012.–214 с.
- Алимова О. Кутубхонашунослик: 3 томлик: Дарслик/ Муҳаррир З.Бердиева.–Тошкент: Илм зиё,2005.– 576 б.
- Ахборот–кутубхона муассасалари учун жадвал–Тўлдирилган ва тузатилган 2–нашри / Масъул муҳаррир З.Бердиева Тузувчи: М.Азимов, Э.Бугибоев, З.Бердиева, М.Зоҳидова, И.Каттаҳўжаева, Э.Йўлдошев, З.Бердиева.–Тошкент: Алоқачи, 2010.–610 б.
- Бахтиёр Аминович Назаров: Биобиблиография /Тузувчи: Г.Сатторова, М.Музафарова; Библиограф – муҳаррир З. Бердиева; Сўз боши Н.Каримовники.–Тошкент:Ўзбекистон Фанлар Академияси Асосий кутубхонаси босмахонаси, 2015.–91 б.
- Бекмирзаев Н. Диллар мушоираси : (Илмий–биографик очерк) / Ўзб.ФА А.Навоий ном. Адабиёт музейи; Мас.муҳаррир З.Бердиева; Тақризчи А.Қаюмов.–Тошкент, 2019.–85 б.
- Библиограф устознинг ёрқин хотираси: (Муса Маматович ҳақида хотаралар / ЎзбФА ФК: Тўпловчи ва тузувчи М.Матмурадова; Муҳаррир ва нашрга тайёрл. З.Бердиева.–Тошкент, 2021.–130 б.–Соҳамиз фидойилари.
- Бугибоев Э. Ахборот–ресурс марказларида автоматлаш–тирилган кутубхона тизимида ишлаш: (TUIT ELIB 1.0 интеграллашган кутубхона ахборот):Ўқув–услубий қўлланма / Муҳаррир З.Бердиева.–Тошкент: Алоқачи, 2010.– 80 б.
- Вафонинг иффат йўли: Кибриё Қаҳҳорова ҳақида замондошлари: Туғилган кунининг 100 йиллигига / Ўзб.Р ФА Асосий кут-наси; Ўзб.Р Маданият ва спорт ишлари ваз., Абдулла Қаҳҳор уй музейи; Мас.муҳаррир Ш.Салимова;Тўпловчи ва нашрга тайёрл. З.Бердиева, Н.Жалолова.–Тошкент: Ўзбекистон Фанлар Академияси Асосий кутубхонаси босмахонаси, 2016.–276 б.
- EBSCO xalqaro ma’lumotlar omboridan foydalanish bo’yicha metodik qo’llanma / O’zb.R FA AK; Тuz. Хurramov К., muharrir М.Маtmuradova, nashr uchun mas’ul Z. – Тоshkent, 2017.–18 b.
- Жўра Ғулом. Давр даҳоси : [достон] / мас.муҳаррирлар: З.Бердиева, Н.Ҳасан; муҳаррир Т.Ҳайит; Сўз боши “Тўйга тўёна” ва тақриз А.Қаюмовники.–Тошкент: Наврўз, 2017.– 138 б.
- Зиёдуллаева Н. Маънавият гулшанига қадам қўйдим / Муҳаррир З.Бердиева.–Тошкент : Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий к–наси нашриёти, 2008–59 б.
- Мадраимов Абдумажид: Биобиблиография / ЎзбФА Фундаментал кут–наси; Темурийлар т–хи Давлат музейи; Ўзб.Олий ва ўрта махсус таълим ваз.; ТДШИ; таҳрир ҳайъати Б.Абдуҳалимов, Х.Файзиев, З.Бердиева; Мас.муҳ. Бердиева З., Файзиев Х., Туз. Матмурадова М.,Музафарова М.,Мадраимов Аск. –Тошкент, 2020.–194 б.
- Маматраимова Ҳ. Библиография тарихи: Библиография назарияси ва тарихи: Ўқув қўлланма / Нашр учун масъул С.Х. Давлатов; Тақризчилар М.М.Туропов, З.Бердиева.–Тошкент, 2008.– 78 б.
- Матмурадова М. Китобат санъати: Маданият институти ва коллежлари талабалари учун ўқув қўлланма / Муҳаррир З.Бердиева; Тақризчи Ҳ.Маматраимова.–Тошкент:Тошкент Давлат маданият ин–ти босмахонаси,2008.–57 б.
- Матмурадова М.Чет эл адабиётлари библиографияси : Ўқув қўлланма /Муҳаррир З.Бердиева; Тақризчи Ҳ.Маматраимова.–Тошкент:Тошкент Давлат маданият ин–ти босмахонаси, 2008.–57 б.
- Парламентдаги библиограф: [Ҳафизахон Каримова] / ЎзбФА ФК; Тўпловчи ва нашрга тайёрл.: З.Бердиева, М.Матмурадова, В.Муратова; Муҳаррир З.Бердиева.–Тошкент, 2021.–122 б.
- Светлана Дмитриевна Гусакова: [биобиблиография] / АН Р Узб Ин–т химии растительных веществ им.акад. С.Ю. Юнусова, Фундаментальная биб–ка; Отв. ред. Ш.Ш.Сагдуллаев; ред.–библ. З.Ш.Бердиева; сост.: В.И.Виноградова; библ. М.И. Матмурадова.–Ташкент, 2021.–63 с.– Материалы к биобибли-ографии ученых Узбекистана.
- Умарова М. Ойбек асрлари оммага: Ўқув – услубий қўллама / Муҳаррир З.Бердиева.–Тошкент: Республика Китобсевар–лар жамият.–1985.–12 б.
- Устоз Наби Ғаниевич Умаров яқинлари хотирасида / Ўзб.ФА Фундаментал кут–наси; Тўпловчи ва туз. М.И.Матмурадова; Мас. муҳаррир З.Ш.Бердиева.–Тошкент, 2020.– 65 б.–Соҳамиз фидойилари.
- Шамансур Шахсаидович Сагдуллаев: (биобиблиография) /Сост.: С.Д. Гусакова, В.И. Виноградова, Н.К. Хидырова, Ф.М. Турсунходжаева, Ред.–библ. З.Бердиева; Отв.ред.:Н.Д. Абдуллаев.–Ташкент, 2021.–145 с.– Материалы к биобиблиографии ученых Узбекистана.
БЕРДИЕВА ЗУҲРА ШУКУРОВНА ҲАЁТИ,
ИЛМИЙ ФАОЛИЯТИ ВА АСАРЛАРИ ҲАҚИДА
- Ҳожиева О. Орзу ва парвоз фасли: Очерк// Саодат.–1978.–№3. –Б.26–27.
- Олимов С. Навоийшунослик сарҳисоби // Ўзбекистон маданияти.–1980.–7 июн
- Кутубхона директори Зуҳрахон Бердиева: расм// Guliston.–2001.–№3.–Б.18.
- Зухра Шукуровна Бердиева // Кормилицин А.И Библиотековеды и библиографи Узбекистана: Очерки и воспоминания.–Тошкент, –С.197–203; 231–235
- Zuhra Shukurovna Berdieva // Berdieva Z., Mamatraimova H. Bibliografiya: (Umumiy bibliografiya): Madaniyat kollejlari uchun o`quv qo`llanma.–Toshкent: O`qituvchi nachiyot– matbaa ijodiy uyi , 2007.–B. 147–148.
- Зуҳра Бердиева, Ҳамрохон Маматраимова, Турсуной Зокирова, Ойгул Эраҳмедова: Библиография: (Умумий библио–графия) нашрдан чиққанлиги ҳақида// Китоб дунёси.–2008– февр.
- Зуҳра Бердиева: Расм // Гулистон.–2008. – № 5.–Муқовада
- Раупов Х. Китоб–илоҳий мўъжиза // Гулистон.–2008.–№5.–Б.22–23.
- Маматраимова Ҳ. Адиб хотирасига библиографлар туҳфаси // Kutubxona.UZ.–2011.–№1.–Б.36–38.–Э.Воҳидов биобиблиографияси ҳақида
- Наримонова И. Зуҳра Бердиева // JANNAT–MAKON.––№ 4.–Б.7–9.–Сурати билан.
- Авазова Н. Камалак жилоси: Эркин Воҳидов биобиблиографияси ҳақида // Ўзбекистон адабиёти ва санъати.–2012.–4 май.–Доимий ҳамроҳ.
- Каримов И. Нурхона ибрати // Жамият.–2012. –9 нояб.–Бизнинг суҳбат.
- Шошил инсон, ўтмоқдадир вақт: Зухра Бердиева // Аёл яратган дунё: (Ўзбекистоннинг фидойи аёллари) / Муаллиф ва тузувчи М.Каримова.–Тошкент, 2012.–Б. 250–254.
- Zuhra Shukurovna Berdieva // Berdieva Z., Mamatraimova H. Bibliografiya: (Umumiy bibliografiya): Madaniyat kollejlari uchun o`quv qo`llanma.– Qayta ishlangan 2–nashri.–Toshкent: O`qituvchi nachiyot– matbaa ijodiy uyi ,2013.–B.147–148.
- Zuhra Shukurovna Berdieva // Berdieva Z., Mamatraimova H. Bibliografiya (Umumiy bibliografiya): Madaniyat kollejlari uchun o`quv qo`llanma.– Qayta ishlangan 3–nashri.–Toshкent: O`qituvchi nachiyot– matbaa ijodiy uyi ,2014.–B.147–148.
- Алимов С. Библиографияшуносликда янгилик: Бобур ва бобурийлар библиографияси ҳақида //Kutubxona –UZ.–2015.–№(27).–Б.6–8.
- Зуҳра Бердиева: ”Китоб – энг яхши ўқитувчи, тарбиячи, шифокор”: портрет // Шифо – инфо.–2015–8 авг. Сурати билан.
- Жўраев А.Фидойи:[Зуҳра Бердиева ҳақида] //Sog`lom avlod.–2017.–28 sent.
- Иштиёқ бўлса, манзил яқин..:мақола// Жоним фидо: Ўзбекистон фидойилари.–3–китоб /Муаллиф ва туз. С. Фахриддинова, Б.Султонова.–Тошкент: Илм–зиё –заковат, 2019.–Б.162–163.
- Бойтўраев Т.Д. Бобур ва бобурийлар библиографиясига тизимли ёндошув // KUTUBXONA. UZ.-2020.- № 1 (45) .– Б. 27-30.
Радио ва Телевидениедаги чиқишлари
- 2014 йил 3 –4 февр.–ТВ “Маърифат ва маънавият” каналида ФА АКнинг 80 йиллиги муносабати билан махсус тайёрланган “Хазина” номли телекўрсатув берилди.–25 минут. Муаллиф Сафарали Қурбонов
- 2014 йил февраль–март–Бердиева З.Ш., Агзамова Д.–Ўзбекистон ТВ “Тошкент” каналида “Ўйларим” кўрсатувида турли мавзуларда чиқиш: “Соғлом бола йили” муносабати билан ( 6 та)
- 2014 йил 2 апрель–Бердиева З.Ш.–Тошкент ТКанали “Мулоҳаза учун мавзу” кўрсатувининг “Соғлом турмуш тарзини ташкил этишда жамоатчиликнинг, тиббий муассасаларнинг ўрни, тиббий кўрикдан ўтишда масъулиятни кучайтириш масалалари ҳақида фикрлар билан иштирок этди.
- 2014 йил 12 апрель–Тошкент радиосида оилавий китобхонликнинг болага таъсири тўғрисида суҳбат.–10 минут.
- 2014 йил 11 октябрь–Бердиева З.Ш., Агзамова Д. Тошкент каналида “Ахборот–кутубхона муассасаларидаги ўзгаришлар, янгиликлар, Корея кутубхоналаридан лавҳалар” мавзусида тўғридан тўғри суҳбат бўлди. Тингловчилардан берилган 3 та саволга жавоб берилди.
- Бердиева З.Ш.–ТВнинг “Маърифат ва маданият” канали учун кексаларни эъзозлаш йили муносабати билан чиқиш
- Бердиева З.Ш.– Зулфия таваллудининг 100 йиллигига Амур Темур музейида тадбир. Кўргазма билан иштирок этди, Радиода Зулфия ижодининг аҳамияти мавзусида суҳбат–8 минут.
- Бердиева З.Ш.– 26 февраль ТАТУда “Ахборот–кутубхона соҳаси кадрларига бўлган талаблар ва соҳанинг ривожланиш истиқболлари” мавзусидаги учрашувда маъруза–10 минут.
- 19 август 2015 й.– Ўзбекистон радиоси Ёшлар каналида очиқ мулоқот– З.Бердиева, Д.Агзамова–мустақиллик йилларида китоб ва кутубхонага муносабат мавзуида. 4 та радиотингловчидан саволлар берилди. Жуда қизғин ва самарали ўтди.
- 26 август– 2015 йил– Темурийлар тарихи музейида “Бетакроримсан, ягонасан, она Ватаним–Ўзбекистоним” мавзусида илмий анжуман бўлди. З.Бердиева сўзга чиқди–Мустақиллик йилларида ахборот–кутубхона хизмати соҳасида ёшларга яратилаётган имкониятлар ҳақида гапирди. “Маҳалла” радиоканали учун ҳам тадбир ва унинг аҳамияти ҳақида интервью берди.
- Бердиева З.Ш.– 13 ноябрь Маънавият ва маърифат каналида суҳбат.–20 минут
- Бердиева З.Ш. 20 ноябрь –Маънавият ва маърифат каналида Ён қўшни–жон қўшни мавзусида суҳбат –20 минут.
- Бердиева З.Ш.– 10 декабрь Ўзбекистон радиоси “Ёшлар” 104.0 эфирда тўғридан тўғри “Мулоқот” эшиттиришида “ Ўзбекистон Республикаси Давлат мадҳияси кунига ва 2016 йил–Соғлом она ва бола йили муносабати билан суҳбат ўтказди.
- Бердиева З.Ш.– 16 декабрь– ТВнинг Маҳалла телеканалида “Маҳалла фидойиси” кўрсатувида иштирок этди.
- 2016 йил 28.01.– Бердиева З.Ш.– ТВ “Маданият маърифат” канали–“Қайтар дунё” мавзусида суҳбат.
- 2016 йил 10 май– Бердиева З.Ш. Маҳалла телеканалининг “Миллатлараро муносабатлар, тенглик, бағрикенглик” мавзусидаги кўрсатувида иштирок этди.
- 2016 йил 12 май.– Бердиева З.Ш. “Маҳалла” радиоканалининг 107.8 эфирида РБКда бўлиб ўтган “ХХI Асрда болалар китобхонлиги” мавзусидаги конференцияга боғлиқ болалар китобхонлиги масалаларига оид суҳбат.–20 минут.
- 2016 йил 16 май–давоми: “Маҳалла” радиоканалининг 107.8 эфирида РБКда бўлиб ўтган ХХI Асрда болалар китобхонлиги мавзусидаги конференцияга боғлиқ болалар китобхонлиги масалаларига оид суҳбат.
- 2016 йил 18 май, 9 июнь – Бердиева З.Ш. “Эркин фикр” (Муносабат) мавзусидаги кўрсатувда тадбиркорларга яратилаётган имкониятлар шарт–шароитлар тўғрисида, кредит ажратиш борасидаги хато ва камчиликлар, ўзибўларчиликлар ҳақидаги фикр ва таклифлар билан иштирок этди.
- 2016 йил 31 май, 1, 2, 3 июнь––“Маҳалла” каналида “Обод маҳалланинг бахтиёр оиласи” кўрсатуви Бердиева З.Ш.га бағишланди. 40 минутдан.
- 2016 йил 5 август–Бердиева З.Ш., Агзамова Д. Ёшлар радиоканали, 104 ФМ– “Тўғридан–тўғри мулоқот– Мустақиллигимизнинг 25 йиллиги олдидан–25 йил давомида соҳадаги ўзгаришлар, ислоҳотлар, келугси вазифаларимиз, ФА АКнинг фаолияти ҳақида суҳбат.
- 2016 йил, 8 август.– Бердиева З.Ш. “Муносабат” кўрсатувида Мустақиллигимизнинг 25 йиллиги муносабати билан соҳадаги ўзгаришлар, унинг жамият тараққиётидаги ўрни ҳақида фикрлари билан иштирок этди.
- 2016 йил 28 декабрь– Бердиева З.Ш.– Махалла радиоси. Маърифат манзили эшиттиришида–20 минут–Эркин Воҳидов ҳақида хотиралар.
- 2016 йил 17 январь 12.10–Бердиева З.Ш.–Маҳалла радио канали, маърифат манзили эшиттириш.–Президентнинг “Китоб маҳсулотларини чоп этиш ва тарқатиш тизимини ривожлантириш, китоб мутолааси ва китобхонлик маданиятини ошириш ҳамда тарғибот қилиш бўйича комиссия тузиш тўғрисида”ги Фармойиши га оид фикр ва мулоҳазалар: суҳбат.– 20 минут.
- 2017 йил 6 февраль– Бердиева З.Ш., Матмурадова М. – Ўз.ТВ “Маҳалла” канали. “Эзгу сўз, эзгу амал” кўрсатувида “Китоб мутолааси ва китобхонлик” мавзусида эксперт сифатида иштирок этишди; 17.02,21.02 такроран намойиш қилинди.
- 2017 йил 22 февраль– Бердиева З.Ш.– “Маҳалла” радиоканали. ”Маърифат манзили” эшиттириши.– 12.15.да –20 мин. –“Болаларни китобхонликка жалб этишда мактаб кутубхонасининг ўрни”.
- 2017 йил 11 апрель– Бердиева З.Ш. ЎзТВ Тошкент канали Пойтахт ахборот дастурида –20 мин. Олимлар маҳалласидаги 145–сонли болалар боғчасида ФА Асосий кутубхонаси билан ҳамкорликда ташкил этилган кутубхонанинг мақсад ва вазифалари ҳақида суҳбат
- 2017 йил 12 апрель– Бердиева З.Ш. “Маҳалла” радиоканали. ”Маърифат манзили” эшиттириши.– 13.15.да –20 мин. Олимлар маҳалласидан боғчада ташкил этилган кутубхонанинг мақсад ва вазифалари ҳақида интервью
- 2017 йил 28–29 май– Бердиева З.Ш.–ЎзТВ “Маданият ва маърифат “канали “Эзгу сўз, эзгу амал” ток шоусида мутолаа ва китобхонлик маданиятини шакллантириш, тарбиялаш масаласида суҳбат.
- 2017 йил 28 август– Бердиева З.Ш.– Ўзбекистон ТВ да “Истеъдод жилолари” кўрсатувида суҳбат.–40 минут.
- 2017 йил 29 август–Бердиева З.Ш.– Ўзбекистон ТВ да “Истеъдод жилолари” кўрсатувида суҳбат.–40 минут.–такроран
- 2017 йил 15 сентябрь–10– “Маҳалла” радио каналида Бердиева З.Ш.– суҳбат– “Жамият тараққиётида, илм–фан тараққиётида китобнинг роли, Асосий кутубхонада олиб борилаётган ишлар, кутубхоначилик соҳасида, китобхонлик фаолиятида ахборот–коммуникация технологияларининг ўрни” мавзусида. –20 минут
- 2017 йил 17 сентябрь–соат 7.00– 10 минут; 13.00–10 минут.–Бердиева З.Ш.–“Маҳалла” телеканалида “Абдулла Қаҳҳор уй–музейидан” лавҳа– мухбир– Гулмира
- 2017 йил 13 октябрь – Ўзбекистон ТВ “Маҳалла” каналида “Машварат” рукнидаги “Давлат тили мақомини кўтариш” масаласига оид кўрсатувда филология фанлари номзоди Р.Жомонов, Ҳ.Исмоилов билан биргаликда иштирок этди.– 40 минут.
- 2017 йил 17 октябрь, 13.30–кўрсатув такроран намойиш қилинди.
- 2017 йил 19 октябрь–Бердиева З.Ш. Озарбойжон маданият марказида “Оловли юрт гиламлари” номли музейнинг очилишида иштирок этдилар. Бердиева З.Ш. Озарбойжон ТВга интервью берди, расмий маросимда сўзга чиқди.
- 2017 йил 30 октябрь–3 ноябрь –Бердиева З.Ш.– ИНФОЛИБ–2017 тадбирида ташкилий қўмита аъзоси сифатида қатнашди, ҳафта давомида барча тадбирларда, ТВ ва Радио эшиттиришларда чиқиш қилди.
- 2017 йил 2 ноябрь– Ўзбекистон Радиоси “Маҳалла”(ФМ 103–3) ва “Ўзбекистон ” каналида ИНФОЛИБнинг мақсади, унинг мазмуни, ташкил этилган ва ўтказилаётган тадбирлар ҳақида маълумот берди.
- 2017 йил 3 ноябрь– Ўзбекистон ТВ “Ўзбекистон 24” каналида интервью берди.
- 2017 йил 16 ноябрь–50.–Маърифат ва маданият канали, “Менинг кутубхонам” кўрсатувида– 40 минут суҳбат:–шахсий кутубхоналар тарихи, аҳамияти, ўз шахсий кутубхонасининг мазмуни, энг қадрли ва азиз китоблар, биринчи тўплаган китоблари ҳақида.
- 2021 йил, апрел.-ТВ “Ўзбекистон тарихи” каналида “Аслида қандай” кўрсатувида иштирок этди, кутубхоналар тарихи, китобхонлик масалалари ҳақида- 40 минут.
ИСМЛАР КЎРСАТКИЧИ
Абдубаитова Ҳ. 7,49,123
Абдуҳалимов Б. 132, 146
Агзамова Д. 176,179,183,195
Авазова Н. 120, 165
Азимов М. 121,137
Азимова Д. 133
Алиев М. (115)
Алиева Д. 127
Алимов С. 121, 170
Алимова Н. 53
Алимова О,(А.) 6,41,110, 136
Алимходжаева Т.С. 131
Амир Темур (132)
Асқаров А. 132
Бекмирзаев Н. 139
Бекмуродов М. 115
Бобожон Рамз (68),(101, 122),
Бобожонова К. 121
Бобур (71),(92),(125, 170, 174)
Бойтўраев Т. 174
Болтабоев Ҳ. 123, 128, 133
Бугибоев Э. 121, 137, 141
Бўриев О. 132
Валиев Б.Ҳ. (126)
Воҳидов Э. (123),(120),(160, 163, 197)
Воҳидова Г. 123
Гарольд Н. С. (42)
Гулмира 207
Давлатов С.Х. 13, 107,120, 129,147
Жалилов С. 125
Жалолова Н. 142
Жомонов Р. 134, 208
Жўраев А. 86, 172
Зиёдуллаева Н. 115, 145
Зокирова Т. (160)
Зоҳидова М. 121, 137
Зулфия (181)
Исаходжаева Н. 7
Исломов Э. (87)
Исмоилов Ҳ. 208
Йўлдошев Э. (85), 121, 137
Йўлдошева С.Н. (129–130)
Каримов Б. 14
Каримов И. 166
Каримов Н. 112, (128), 138
Каримова М. 167
Каримова Ҳ. (105, 150)
Каттахўжаева И. 121, 137
Лутфиллаев Ҳ. 132
Мадраимов А. 132, (146)
Мадраимов Аск. 146
Максумова М. 131
Мамажонова Д. 1, 117
Маматраимова Ҳ. (65),(99), 118,119–120, (126), 132, 147-149, (160),163
Маннонов Б. 76,87, 134
Матмурадова М.И. 3,4, 91,(106), 126,127, 129,130, 134,140,146,147-150,
153, 199
Музафарова М. 133, 138, 146
Муратова В. 150
Муродов М. 115
Навоий Алишер (15, 17,18),(31),(37),(46),(60), (63), (77),(82,92),(107-110),(116,156)
Назаров Б.А. 123,( 138)
Наримонова И. 164
Норматов У. 133
Норматова Ш. 133
Норқулова Г. 121
Носиров Ў. 13
Носирова М. (14), 107- 110,112
Нурмуродов А. 111
Ойбек (100),(152)
Олимов С. 156
Орипов Д. 86
Рашидов Ш. (94)
Раупов Х. 162
Ризаев Ш. 127
Рустамхўжаев Ш.Ш. 71, 92,125
Рўзибоев О. 54
Саидмуродов С. 86
Сайфуллаев Б. 130
Салимова Ш. 142
Сатторова Г. 138
Сафоев Ж. 127
Содиқов Д. 44
Султонов З. 121
Султонова Б. 173
Тешабаева У. 131
Туропов М.М. 20, (76),120, (140), 147
Туропова А. 116
Турсунов Қ. 131
Тўраев А.О. (134)
Умаров А.О. 86,119
Умаров Н. Ғ. (102-103, 153)
Умарова М. 152
Утепова Н. 81
Файзиев Х. 132, 146
Фахриддинова С. 173
Худайберганова И. 128
Хуррамов К. 142
Шамсиев Ш.М. 20, 120
Шарафиддинов О. 128
Шокиров Т. 1, 117
Эраҳмедова О. (126, 160)
Юсупова Д. 132
Ўрозов А. 13
Қамбаров О. 70
Қаҳҳор Абдулла (112)
Қаҳҳарова К. (32),(59),(83, 88),112,(142)
Қаюмов А. (39),112,(124), 139, 144
Қосимов Н. 134
Қосимова О. (77)
Қурбонов С. 175
Ғаффаров К. 67
Ғулом Ж. 144
Ҳайит Т. 144
Ҳамза (13–14)
Ҳасан Н. 144
Ҳожиева О. 155
***
ZokirovaТ. 2,8,9
Zufarova M. 9,11,12
Karimov I. A. (70)
Mamatraimova H. 2,8,10,127–129, 159, 168+169,
Маtmuradova М. 143
Хurramov К. 143
***
Абдуллаев Н.Д. 154
Акрамов Ш. 135
Акрамова А.Ш. 135
Андреева Н. 64,97
Виноградова В.И. 151, 154
Гусакова С. Д. (151), 154
)Каюмов А.П. (78)
Кормилицин А.И. 158
Маматраимова Х. (64)
Матмурадова М. 151
Мухамедова А. 135
Навои (79, 84)
Сагдуллаев Ш.Ш. 151, (154)
Турсунходжаева Ф.М. 154
Хидырова Н.К. 154
Юнусов А.Б. 135
Юнусова С.Ю. 151
Мундарижа
Тузувчидан ……………………………………………………………………. 3
Таржимаи ҳолим ……………………………………………………………. 5
Ҳаёти ва ижодининг асосий саналари…………………………….. 14
Асарларининг алоҳида нашрлари………………………………….. 16
Вақтли матбуот ва тўпламларда……………………………………….17
Бердиева З.Ш.– тузувчи……………………………………………………29
Бердиева З.–муҳаррир ва тақризчи………………………………….. 33
Ҳаёти,илмий фаолияти ва асарлари ҳақида…………………….. 36
Радио ва Телевидениедаги чиқишлари ……………………………38
Исмлар кўрсаткичи………………………………………………………… 43